ترجمه متون فنی

مترجم تأثیرگذارترین فردی است که می تواند فرهنگ های مختلف را با هم مرتبط سازد. هر فردی که ترجمه خوانده باشد الزاما مترجم خوبی نیست. پس چگونه می توان مترجم خوبی شد؟ در ملل مختلف این مترجمین هستند که بار انتقا‌ل فرهنگ را به دوش می کشند. در ایران هم مانند سایر ملل، مترجمان برجسته ای هستند که این وظیفه را بر عهده دارند و کتاب ها و آثار آنها همیشه ماندگار است. استاد محمد قاضی از جمله این افراد است.

استاد محمد قاضی یکی از برجسته ترین مترجمان ایرانی می باشد که نامی آشنا برای اهل علم وادب محسوب می شوند. این مترجم برجسته از پرکارترین مترجمین ایرانی است که آثار بسیاری را برایی فرهنگ ایران به یادگار گذاشت. وی اصالا کرد می باشند و در سال 1292 در آذربایجان غربی وو شهر مهاباد به دنیا آمده است. محمد قاضی از دوران کودکی و در همان شهر محل تولد به آموختن زبان فرانسه پرداخت. ایشان سال ها بعد به تهران نقل‌ مکان کرد و در سال 1315 دیپلم رشته ادبیات را از مدرسه دارالفنون اخذ کرد؛ و تنها 3 سال بعد توانست از دانشکده حقوق دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شود. وی در طول دوران تحصیل هیچ‌گاه از آموختن زبان فرانسه دست نکشید. اشتیاق زبان‌آموزی محمد قاضی را به‌سوی ترجمه کشاند. در دهه 1330 اولین کتاب ترجمه‌شده وی به چاپ رسید. هیچ‌کس تصور نمی‌کرد اولین ترجمه این دانش‌ آموخته حقوق قضایی با چنین استقبال بی‌نظیری روبرو شود. جزیره پنگوئن‌ها نوشته آناتول فرانس اولین کتابی بود که محمد قاضی ترجمه کرد و با این اثر توانست به همگان نشان دهد که روزی از مترجمین برجسته ایرانی خواهد شد.

برخی از مترجمین هستند که به ترجمه فقط به صورت لغت به لغت نگاه می کنند و هیچ آشنایی با فرهنگ دو کشور ندارند و آثار آنها بعد از مدت کوتاه به فراموشی سپرده می شد. اما نام محمد قاضی به عنوان مترجم کتاب کافی بود تا فروش کتاب تضمین شود.

این مترجم برجسته تا هنگام بازنشستگی کارمند وزارت دارایی بود. ایشان با عشق و علاقه کار ترجمه را دنبال می کردند و درآمد چندانی از این راه به دست نمی آوردند. همچنین وی برایی ترجمه برخی از آثار به فرانسه سفر کرد و برای یافتن معانی ضرب‌المثل‌ها و اشعار تحقیق و پژوهش‌های بسیاری را انجام داد. یکی از این آثار که پر از مفاهیم خاص می‌باشد دن کیشوت است. ترجمه دن کیشوت سه سال طول کشید. (1336-1333)

ایشان در سال 1354 دچار بیماری شد. در اواخر عمر سرطان حنجره موجب از دست دادن تارهای صوتی و سکوت استاد شده بود. وی در سال 1376 و در 84 سالگی درگذشت. بنای یادبودی در کوی دانشگاه مهاباد از ایشان نصب‌شده است.

 

برخی از آثار استاد محمد قاضی:

دن کیشوت-نویسنده: میگل سروانتس-کلود ولگرد-نویسنده ویکتور هوگو

سپید دندان-نویسنده جک لندن-جزیره پنگوئن‌ها-نویسنده آناتول فرانس

شازده کوچولو-نویسنده آنتوان دو سنت‌اگزوپری-ساده دل-نویسنده ولتر

مادر-نویسنده  ماکسیم گورکی-زمین و زمان-نویسنده آولکوف

نظری به طبیعت و اسرار آن-نویسنده لئون برتون-مهاتما گاندی-نویسنده رومن رولان

آخرین روز یک محکوم-نویسنده ویکتور هوگو-دوریت کوچک-نویسنده چارلز دیکنز

تاریک‌ترین زندان-نویسنده    ایوان اولبرخت-نیه توچکا-نویسنده   فئودور داستایوسکی

داستان کودکی من -نویسنده   چارلی چاپلین-فاجعه سرخپوستان آمریکا-نویسنده   دی براون

باخانمان-نویسنده هکتور مالو-قربانی-نویسنده کورتزیو مالاپارته

خاطرات یک مترجم-سرگذشت ترجمه‌های من -زارا، عشق چوپان از تألیفات وی می‌باشد.