سفارش تبلیغ
صبا ویژن

ترجمه ماشینی

دوره‌ای که ویرایشگران متون کلاسیک، مانند Word یا Pages، در پروسه‌ ترجمه استفاده می‌کردند تمام ‌شده‌است. آژانس‌های مدرن ترجمه از طیف گسترده‌ای از فناوری‌هایی استفاده می‌کنند که زندگی را برای مترجمان، مدیران پروژه و نیز مشتریان آسان‌تر می‌کند.

 وقتی زمان خیلی کم هست تحویل ترجمه‌های باکیفیت عالی و تا حد ممکن فوری به مشتری، کاملاً ضروری و واجب است. خبر خوب این است که مادامی‌که شما از چهار فناوری مدرن و اساسی زیر استفاده کنید همه این‌ موارد قابل‌کنترل هستند:

  • ابزارهای CAT (ترجمه به کمک کامپیوتر).
  • ترجمه ماشینی- MT
  • سیستم مدیریت محتوا- CMS
  • سیستم مدیریت ترجمه- TMS (دستگاه‌های اطلاعاتی و پرتال‌های خدمات ترجمه)

 اجازه دهید نگاهی کوتاه به تاریخچه و ابزارهای مدرن در صنعت ترجمه بیندازیم.

 ابزارهای CAT (ترجمه به کمک کامپیوتر)

اولین نرم‌افزار ترجمه به کمک کامپیوتر یا CAT تقریباً سی سال پیش پدیدار شد. وظیفه اصلی آن ذخیره متون ترجمه‌شده در یک حافظه ترجمه بود و بعدا از آن حافظه استفاده می‌کرد تا ترجمه متون تکراری، آسان‌تر و کارآمدتر شود. این ویژگی به مترجم‌ها اجازه داد که به کار خود سرعت بیشتری بخشند، اما پیشرفت و توسعه از این جا ادامه پیدا می‌کند.

 در اوایل سال 1990، ابزارهای CAT امکان استفاده از term base را فراهم کردند که به میزان چشمگیری یکپارچگی ترجمه را افزایش داد (Term base بدین معنی است که با استفاده از مبنای واژه، عبارت‌های تخصصی متن همه به‌طور یکسان ترجمه می‌شوند).

 با شروع هزاره جدید، ابزارهای CAT وارد دنیای اینترنت شد؛ به این معنی که مترجم‌ها می‌توانستند از هرجایی کار کنند و به‌طور خودکار کار ترجمه خود را در یک سرور امن و از راه دور ذخیره کنند.

 این جهش همچنین نقش چشمگیری در پیشرفت کنترل گروه‌ها از راه دور بازی کرد تا مترجمان بتوانند به‌صورت هم‌زمان و بی‌درنگ روی یک پروژه کار کنند. این راه‌حل دارای ویژگی‌های بسیاری است که روند کار را ساده‌تر می‌کند؛ به این صورت که به مترجمان اجازه دسترسی فوری به حافظه‌ ترجمه‌ مشتری را می‌دهد که در پروژه‌های بزرگ بسیار کارآمد است. این موضوع نه‌تنها نرخ بهره‌وری را افزایش می‌دهد، بلکه تأثیر زیادی بر کیفیت تولید داشتند.

از آن زمان ابزارهای CAT به‌سرعت در حال گسترش هستند و ویژگی‌هایی که در زمینه مدیریت ترجمه ضروری است را اضافه کرده‌است. تضمین کیفیت (QA) بهترین ویژگی این سیستم‌ها است. این ویژگی گسترده به مترجمان هرگونه خطا در تعداد، قالب‌بندی، علائم نگارش، حروف بزرگ و کوچک، نام محصولات یا خدمات و همچنین کم یا زیاد بودن فاصله‌ها را هشدار می‌دهد.

 این موضوع کیفیت ترجمه‌ها را به سطح کاملاً جدیدی می‌رساند. توسعه‌دهندگان ابزار‌های CAT هنوز بر روی تغییرات دیگر، برای مثال، ساده‌سازی مداخله کاربر و افزایش طیف وسیعی از فرمت‌های پشتیبانی شده، کار می‌کنند.

 اگرچه ابزارهای «ترجمه به کمک کامپیوتر» کار مترجم‌ها را خیلی آسان کرده، برخی شغل‌ها نیاز به استفاده از فناوری اضافه دارند که «ترجمه ماشینی» نامیده می‌شود.

 2- ترجمه ماشینی (MT)

ترجمه ماشینی برخلاف ابزارهای CAT نه‌تنها یک تسهیل‌کننده‌ کاربردی در فرایند ترجمه است، بلکه مستقیماً یک خروجی ترجمه تولید می‌کند. بااین‌حال متنی که با دستگاه ترجمه می‌شود ممکن است به بررسی مجدد و ویرایش توسط یک مترجم انسانی نیاز داشته باشد. این روش تنها برای پروژه‌های بزرگ و متن‌هایی خوب است که خوانا بوده و داشتن لحن نگارشی خاص از اهمیت کمتری برخوردار است.

 اوایل دهه 90 اولین مترجم‌های خودکار در بازار نمایان شدند. آن‌ها بر اساس قواعد گرامری و دیکشنری‌های تعبیه‌شده کار می‌کردند (RBMT - ترجمه ماشینی مبتنی بر قواعد). بااین‌وجود معلوم شد که هرچند ایده «مترجم‌های با عملکرد خودکار» ایده جالبی بود اما این فناوری در آن زمان نتوانست ترجمه‌های ماشینی باکیفیت بالا تولید کند. کیفیت ترجمه ضعیف بود و در بسیاری از موارد هنگام ترجمه مفهوم متن از دست می‌رفت

گام دیگر در فرآیند توسعه ترجمه ماشینی SMT، یعنی ترجمه ماشینی آماری بود که یک ‌رویکرد آماری را در ترجمه خودکار مطرح کرد. ترجمه هر جمله بر مبنای احتمال توزیع هر واژه در جمله، یعنی بر مبنای تحلیل آماری زیربنایی متون به یک‌زبان خاص، ایجاد شد. نتیجه بسیار دقیق نبود اما به نظر می‌رسید که نسبت به RBMT جریان زبانی طبیعی‌تری داشت. به نظر می‌رسید که ترکیب این دو رویکرد -RBMT و SMT- گامی منطقی است که می‌تواند موجب پیشبرد روند کار مترجمان خودکار شود.


محمد قاضی


مترجم تأثیرگذارترین فردی است که می تواند فرهنگ های مختلف را با هم مرتبط سازد. هر فردی که ترجمه خوانده باشد الزاما مترجم خوبی نیست. پس چگونه می توان مترجم خوبی شد؟ در ملل مختلف این مترجمین هستند که بار انتقا‌ل فرهنگ را به دوش می کشند. در ایران هم مانند سایر ملل، مترجمان برجسته ای هستند که این وظیفه را بر عهده دارند و کتاب ها و آثار آنها همیشه ماندگار است. استاد محمد قاضی از جمله این افراد است.

استاد محمد قاضی یکی از برجسته ترین مترجمان ایرانی می باشد که نامی آشنا برای اهل علم وادب محسوب می شوند. این مترجم برجسته از پرکارترین مترجمین ایرانی است که آثار بسیاری را برایی فرهنگ ایران به یادگار گذاشت. وی اصالا کرد می باشند و در سال 1292 در آذربایجان غربی وو شهر مهاباد به دنیا آمده است. محمد قاضی از دوران کودکی و در همان شهر محل تولد به آموختن زبان فرانسه پرداخت. ایشان سال ها بعد به تهران نقل‌ مکان کرد و در سال 1315 دیپلم رشته ادبیات را از مدرسه دارالفنون اخذ کرد؛ و تنها 3 سال بعد توانست از دانشکده حقوق دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شود. وی در طول دوران تحصیل هیچ‌گاه از آموختن زبان فرانسه دست نکشید. اشتیاق زبان‌آموزی محمد قاضی را به‌سوی ترجمه کشاند. در دهه 1330 اولین کتاب ترجمه‌شده وی به چاپ رسید. هیچ‌کس تصور نمی‌کرد اولین ترجمه این دانش‌ آموخته حقوق قضایی با چنین استقبال بی‌نظیری روبرو شود. جزیره پنگوئن‌ها نوشته آناتول فرانس اولین کتابی بود که محمد قاضی ترجمه کرد و با این اثر توانست به همگان نشان دهد که روزی از مترجمین برجسته ایرانی خواهد شد.

برخی از مترجمین هستند که به ترجمه فقط به صورت لغت به لغت نگاه می کنند و هیچ آشنایی با فرهنگ دو کشور ندارند و آثار آنها بعد از مدت کوتاه به فراموشی سپرده می شد. اما نام محمد قاضی به عنوان مترجم کتاب کافی بود تا فروش کتاب تضمین شود.

این مترجم برجسته تا هنگام بازنشستگی کارمند وزارت دارایی بود. ایشان با عشق و علاقه کار ترجمه را دنبال می کردند و درآمد چندانی از این راه به دست نمی آوردند. همچنین وی برایی ترجمه برخی از آثار به فرانسه سفر کرد و برای یافتن معانی ضرب‌المثل‌ها و اشعار تحقیق و پژوهش‌های بسیاری را انجام داد. یکی از این آثار که پر از مفاهیم خاص می‌باشد دن کیشوت است. ترجمه دن کیشوت سه سال طول کشید. (1336-1333)

ایشان در سال 1354 دچار بیماری شد. در اواخر عمر سرطان حنجره موجب از دست دادن تارهای صوتی و سکوت استاد شده بود. وی در سال 1376 و در 84 سالگی درگذشت. بنای یادبودی در کوی دانشگاه مهاباد از ایشان نصب‌شده است.

 

برخی از آثار استاد محمد قاضی:

دن کیشوت-نویسنده: میگل سروانتس-کلود ولگرد-نویسنده ویکتور هوگو

سپید دندان-نویسنده جک لندن-جزیره پنگوئن‌ها-نویسنده آناتول فرانس

شازده کوچولو-نویسنده آنتوان دو سنت‌اگزوپری-ساده دل-نویسنده ولتر

مادر-نویسنده  ماکسیم گورکی-زمین و زمان-نویسنده آولکوف

نظری به طبیعت و اسرار آن-نویسنده لئون برتون-مهاتما گاندی-نویسنده رومن رولان

آخرین روز یک محکوم-نویسنده ویکتور هوگو-دوریت کوچک-نویسنده چارلز دیکنز

تاریک‌ترین زندان-نویسنده    ایوان اولبرخت-نیه توچکا-نویسنده   فئودور داستایوسکی

داستان کودکی من -نویسنده   چارلی چاپلین-فاجعه سرخپوستان آمریکا-نویسنده   دی براون

باخانمان-نویسنده هکتور مالو-قربانی-نویسنده کورتزیو مالاپارته

خاطرات یک مترجم-سرگذشت ترجمه‌های من -زارا، عشق چوپان از تألیفات وی می‌باشد.


آموزش زبان انگلیسی از طریق فیلم

1- انتخاب فیلم مناسب برای تقویت زبان

فیلمی را برای تقویت زبان انتخاب کنید که ژانر آن برایتان جذاب باشد. دیدن یک فیلم درام برای کسی که عاشق فیلم های ماجراجویانه است، کسل کننده خواهدبود. درنتیجه خیلی زود خسته می شود و دست از کار می کشد. اگر کسی که با دنیای جادو ارتباط خوبی ندارد فیلم جذابی مانند هری پاتر را تماشا کند از آن لذت نمی برد و از تقویت زبان به کمک مشاهده فیلم هم بهره ای نمی برد. پس فیلمی را انتخاب کنید که با سلیقه شما سازگار باشد. لازم نیست سراغ آثار فاخر هنری بروید، معمولا داستان پیچیده این گونه فیلم ها برای کسی که با زبان آشنا نیست خسته کننده است، علاوه برآن فیلم های هنری گفت و گوهای کمی دارند. نکته دیگر در انتخاب فیلم برای تقویت زبان این است که در سطح زبان شما باشد. انتخاب فیلم های تاریخی که در آن از کلمه های قدیمی استفاده می شود، لحن حماسی دارد و احتمالا تشخیص تلفظ های آن برای گوش شما دشوار است، برای شروع کار مناسب نیست. اگر سطح زبان شما ضعیف است، بهتر است با کارتون شروع کنید. فیلم های طنز هم به دلیل مفرح بودن و استفاده زیاد از اصطلاحات روزمره، فیلم های مناسبی برای یادگیری زبان هستند. توصیه ما انتخاب فیلم هایی است که براساس یک کتاب ساخته شده اند. اگر همراه با فیلم از کتاب هم استفاده کنید، بهره بیشتری از آن می برید. می توانید کتاب را مطالعه کنید و بعد فیلم را ببینید یا مطالعه کتاب را همراه با مشاهده فیلم پیگیری کنید. می توانید نه کتاب برتر برای تقویت زبان انگلیسی را مطالعه کنید.

در مقاله بعد چند فیلم مفید برای تقویت زبان انگلیسی به شما معرفی خواهیم کرد.

2- دیدن فیلم برای تقویت زبان

ابتدا یک دور، کامل فیلم را ببینید و از آن لذت ببرید. در این مرحله هدف تقویت زبان انگلیسی با فیلم نیست بلکه درک فیلم است . پس حتی می توانید از زیرنویس فارسی استفاده کنید تا محتوای کلی فیلم را بهتر درک کنید. اگر بدون زیرنویس متوجه فیلم می شوید، بهتر است از زیرنویس استفاده نکنید.

3- بخش بندی فیلم

فیلمی را که برای تقویت زبان انتخاب کرده اید، به چند بخش تقسیم کنید. مثلا تقسیم یک فیلم یک ساعته به چهار بخش پانزده دقیقه ای مناسب است. تصمیم بگیرید بیشتر از بخشی که انتخاب کرده اید نبینید و حتما روی تصمیمتان بمانید. بهتر است بخش ها کوتاه باشند تا بتوانید روی آن ها تمرکز کنید و چند بار تکرارشان را ببینید. اگر تصمیم بگیرید سنگ بزرگی را بلند کنید، در ابتدای راه می مانید. دیدن همه فیلم شما را خسته می کند. علاوه بر آن نمی توانید چند بار آن را تکرار کنید.

برگرفته از آقای مترجم